Alman Ekonomisinde Kötüye Gidiş ve Yapısal Kriz Uyarıları
Alman Sanayi ve Ticaret Odaları Birliği (DIHK), Alman ekonomisine yönelik büyüme tahminlerini güncelleyerek 2023 yılı için Gayri Safi Yurtiçi Hasıla (GSYH) büyüme beklentisini %0’dan -%0,2’ye düşürdü. Birlik, gelecek yıl da ekonomik büyüme beklemediğini açıkladı. DIHK’nın gerçekleştirdiği ankete katılan yaklaşık 25 bin şirketten %31’i, mevcut iş durumlarının daha da kötüleşeceğini öngörüyor; bu oran, bir önceki ankette %26 olarak kaydedilmişti.
DIHK’ya göre, ülke genelinde şirket yatırımları, Kovid-19 öncesi seviyelerin hâlâ oldukça altında kalmaya devam ediyor. Şirketlerin üçte biri yatırımlarını azaltmak istediklerini belirtirken, bu oran sanayi sektöründe %40’a kadar çıkıyor.
Yapısal Kriz Uyarısı
Alman Sanayi ve Ticaret Odaları Birliği Genel Müdürü Martin Wansleben, duruma ilişkin yaptığı açıklamada, “Almanya sadece ekonomik bir krizle değil, aynı zamanda kalıcı bir yapısal krizle de yüzleşiyor.” şeklinde konuştu. Wansleben, ülkede “düşük yatırım, aşırı bürokrasi ve yüksek maliyetlerin” ekonomik durumu olumsuz etkilediğini vurguladı. “Alman ekonomisi sıkışmış durumda ve hem Avrupa’da hem de uluslararası arenada geride kalıyor.” dedi.
Wansleben, Alman şirketlerinin geleceğe dair endişeler taşıdığını belirterek, 2024 yılı için de yalnızca sıfır büyüme beklediklerini ifade etti. “2025 yılına dair rakamlarımız da iyimser olmamıza olanak tanımıyor. Aksine, bazı şirketlerden gelen geri bildirimler işlerin daha da kötü gidebileceğine dair endişeleri artırıyor. Bu, üst üste üçüncü yıl boyunca GSYH’da reel büyümenin olmaması anlamına geliyor.” şeklinde ekledi.
Yazın başındaki zayıf beklentilerin artık “iş dünyasının gerçekliği haline geldiğini” belirten Wansleben, “Ekonomide bir toparlanma umudu ya da enerji fiyatlarının orta ve uzun vadede düşmesi gibi bir ekonomik politika atılımı bu durumu değiştirmiyor. Almanya’nın Avrupa için ekonomik bir yük haline gelmesinden ve ekonomik itici güç rolünü yerine getirememesinden endişe duyuyoruz. Gerçek bir yapısal kriz yaşıyoruz. Yüksek enerji ve personel maliyetleri, aşırı bürokrasi, vergi yükü ve jeopolitik belirsizlikler, yurtiçi ve yurtdışından gelen talebin çökmesi gibi sorunlar mevcut.” ifadelerini kullandı.
Resesyon Riski ve Ekonomik Daralma
2023 yılında %0,3 oranında küçülen Alman ekonomisi, 2002 ve 2003 yıllarında yalnızca iki yıl art arda daralma yaşamıştı. Almanya, 10 yıllık bir ekonomik büyümenin ardından, 2020 yılında salgının etkisiyle 2009’dan beri ilk kez resesyona girmişti. Ifo, 5 Eylül’de ülkenin 2024 ve 2025 yılları için büyüme tahminini zayıf yatırım ve sipariş durumları nedeniyle %0,4’ten sıfıra düşürmüştü. Uluslararası Para Fonu (IMF) da 22 Ekim’de Almanya’nın bu yıl için büyüme beklentisini %0,2’den sıfıra indirmişti.
Alman ekonomisi geçen yıl, alışılmışın dışında yüksek düzeydeki enflasyonun satın alma gücünü etkisi, yüksek enerji fiyatları, azalan yatırımlar, zayıf dış talep ve artan faiz oranları gibi nedenlerle bir önceki yıla göre %0,3 oranında daralmıştı. Bu süreçte Almanya, G7 ülkeleri arasında küçülen tek ülke konumundaydı. Eğer bu yıl da küçülme yaşanırsa, 2023’te olduğu gibi G7 ekonomileri arasında daralan tek ülke olmaya devam edecek.
Alman hükümeti, “Büyüme Girişimi – Almanya için Yeni Ekonomik Dinamikler” adı altında bir büyüme paketi ile ekonomiyi canlandırmayı hedefliyor. Bu paket, rekabetçiliğin artırılması, bürokrasinin azaltılması, daha iyi çalışma teşvikleri, etkin bir finans merkezi oluşturulması ve geleceğin ekonomisi için verimli enerji piyasaları gibi beş ana alanda 49 önlem içeriyor. Ülkenin üçüncü çeyreğe ilişkin GSYH verileri ise 30 Ekim’de açıklanacak.
